Η Τζαμάικα της Ελλάδας! Το ελληνικό χωριό όπου όλα τα μαγαζιά ανοίγουν στις 11 το βράδυ και κλείνουν το πρωί!
Η ζωή στην Ικαρία κινείται σε ρυθμούς απόλυτης βραδύτητας! Το πιο γραφικό ίσως ορεινό χωριό, ο Χριστός Ραχών, ζει τη… νύχτα, αφού είναι μάλλον απίθανο να συναντήσετε άνθρωπο πριν από το μεσημέρι, συνήθεια που έχει τις ρίζες της στην εποχή των πειρατών.
Όλη την ημέρα τα πάντα είναι κλειστά και κανείς δεν κυκλοφορεί στους δρόμους. Κατά τις 7 το απόγευμα η ζωή αρχίζει νωχελικά, ενώ γύρω στις 10-11 το βράδυ, θα δείτε όλα τα μαγαζιά ανοιχτά, από τα ψιλικατζίδικα έως τα μίνι μάρκετ!
Από μακριά ο Χριστός, το κεφαλοχώρι των Ραχών Ικαρίας, που βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 400, περικυκλωμένο από καταπράσινο δάσος, δεν έχει μεγάλη διαφορά από τα περισσότερα χωριά των ελληνικών νησιών.
Από κοντά όμως, μόλις μπει κανείς στον Χριστό, όλα αλλάζουν. Εδώ ο χρόνος κυλάει διαφορετικά ή δεν κυλάει καθόλου. Το ρολόι δεν έχει θέση στα χέρια και τα σπίτια των κατοίκων.
Και βέβαια ούτε λόγος για άγχος, αγωνία να τα προλάβουν όλα, να τρέξουν πίσω από τον χρόνο. Αυτά είναι μάλλον άγνωστες έννοιες για τους συνολικά 2.200 κατοίκους των Ραχών. Οι Ράχες Ικαρίας είναι η «αργή πόλη» της Ελλάδας.
Περισσότερο από 30 χρόνια εφαρμόζεται αυτό το ωράριο στις Ράχες. Από τότε που οι κάτοικοι της περιοχής δεν είχαν αυτοκίνητα και έπρεπε να μετακινούνται με τα ζώα. «Τότε ξεκινούσαν από το χωριό τους και μέχρι να φθάσουν στον Χριστό να κάνουν τις δουλειές τους βράδιαζε. Τα μαγαζιά έπρεπε να είναι ανοικτά για να εξυπηρετηθούν».
Στην πραγματικότητα, το χωριό δεν αποκτά ζωή μόνο το βράδυ. Οι περισσότεροι από τους κατοίκους ξυπνούν πολύ νωρίς το πρωί. Πηγαίνουν στους κήπους ή τις καλλιέργειές τους, φροντίζουν τα ζώα τους, περιποιούνται τα μελίσσια τους.
Γιατί όλοι έχουν έστω και μια μικρή έκταση που καλλιεργούν, έναν κήπο για να παράγουν τα δικά τους προϊόντα και μερικά ζώα που τους εξασφαλίζουν το γάλα και το κρέας για το σπίτι τους, και κάμποσες κυψέλες για το μέλι της χρονιάς. Ακόμα και εκείνοι που δεν έχουν αγροτικές ασχολίες, δουλεύουν το πρωί σε διάφορες άλλες δουλειές.
Οι μόνες ώρες που τους μένουν για να βρεθούν μαζί ή να κάνουν τα ψώνια τους είναι το βράδυ. Από τις 9.00 και μετά ξεκινά η κυκλοφορία στην πλατεία
Λίγες ώρες νωρίτερα, στις 7.30 το απόγευμα, η ίδια πλατεία ήταν έρημη και το χωριό έμοιαζε να μην κατοικείται. Όλα τα μαγαζιά ήταν κλειστά. Όχι βέβαια κλειδωμένα και με τους εξωτερικούς πάγκους γεμάτους εμπορεύματα.
Ο φούρναρης ψήνει το ψωμί και… φεύγει!
Πριν από τις 10 το πρωί μόνο τα σχολεία και το ταχυδρομείο είναι ανοικτά. Αυτά και ο φούρνος του Κόλια, λίγο μετά την είσοδο του Χριστού. Ο Νικόλας (τον φωνάζουν Κόλια, καθένας στο χωριό, εξάλλου, έχει το προσωπικό του παρατσούκλι) έχει τον παραδοσιακό φούρνο με ξύλα εδώ και 20 χρόνια.
Ξυπνάει πολύ νωρίς κάθε πρωί για να ζυμώσει το ψωμί. Είναι το μόνο που οι Ραχιώτες αγοράζουν νωρίς. Γύρω στις 11 θα είναι έτοιμο. Ο Κόλιας τακτοποιεί το ψωμί στον πάγκο και φεύγει.
Είναι η ώρα που θα πάει για ψάρεμα στον Εύδηλο, ένα παραθαλάσσιο χωριό λίγο πριν από τον Χριστό. Όμως αυτό δεν τον εμποδίζει σε τίποτα να πουλήσει το ψωμί που έχει ζυμώσει. Καθένας μπαίνει από την ανοικτή είσοδο του φούρνου, παίρνει όση ποσότητα χρειάζεται και αφήνει τα χρήματα στο συρτάρι.
«Ο φούρνος έχει δύο πόρτες. Είναι και οι δύο ανοικτές μέχρι αργά το απόγευμα και για τους ντόπιους και για τους ξένους που έρχονται στο χωριό». Σημασία έχει να εξυπηρετείται ο κόσμος. Δεν θα περιμένει να βρει εμένα εδώ για να αγοράσει το ψωμί του», λέει ο Κόλιας που κλειδώνει τον φούρνο μόνο για να δώσει το «σήμα» στους συγχωριανούς του πως το ψωμί τελείωσε. «Για να μην έρχονται να ψάχνουν άδικα».
Τελικά ίσως στην Ικαρία να έχουν βρει το ελιξίριο της μακροζωίας αφού οι Ικαριώτες ζουν κατά μέσο όρο δέκα χρόνια περισσότερο από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους και τους Αμερικάνους.
Κατά τους επιστήμονες, το μυστικό της μακροζωίας στην Ικαρία, μπορεί να είναι ο καθαρός αέρας, ο φιλικός και ανοιχτός τρόπος ζωής, τα φρέσκα λαχανικά ή το φρέσκο γάλα κατσίκας. Ακόμη, το ορεινό έδαφος, καθώς η μετακίνηση από το ένα μέρος στο άλλο σε κρατά σε καλή φυσική κατάσταση.
Μπορεί ακόμη, να οφείλεται στη φυσική ακτινοβολία από τους βράχους από γρανίτη, ενώ βέβαιο είναι πως στη μακροζωία τους συμβάλλουν και οι αργοί ρυθμοί ζωής και ο μεσημεριανός ύπνος, όπως σημειώνεται.
Αuτó είναι το Νο1 σύμπτωμα της κατάθλιψης – Δεν είναι η στενοχώρια
Η θλίψη, η βαρυθυμία και ίσως ο εκνευρισμός είναι κάποια από τα συμπτώματα της κατάθλιψης που έρχονται πρώτα στο μυαλό μας. Για πάνω από 7 στα 10 άτομα με τη διαταραχή ωστόσο, υπάρχει ένα πρόβλημα που συχνά περνά απαρατήρητο
Μιλώντας για την κατάθλιψη, η σκέψη των περισσότερων θα πάει στη θλίψη και την κακή διάθεση, δύο συμπτώματα που χαρακτηρίζουν συνήθως την ψυχολογική διαταραχή, όχι όμως και μοναδικά. «Ένα άλλο κοινό σύμπτωμα της κατάθλιψης που μερικές φορές παραβλέπεται είναι το αίσθημα ότι δεν βρίσκετε πλέον ενδιαφέροντα ή ευχάριστα τα πράγματα που σας άρεσαν» αναφέρει σε άρθρο της στο Conversation η Ciara McCabe, Καθηγήτρια Νευροεπιστήμης, Ψυχοφαρμακολογίας και Ψυχικής Υγείας, στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ, περιγράφοντας την ανηδονία, μια εκδήλωση που αφορά έως και το 75% των νέων και ενηλίκων με κατάθλιψη.
Ως ανηδονία ορίζεται το μειωμένο ενδιαφέρον ή ευχαρίστηση για όλες -ή σχεδόν όλες- τις δραστηριότητες που το άτομο απολάμβανε προηγουμένως. Όταν η διάρκειά της φτάνει τις δύο τουλάχιστον συνεχείς εβδομάδες, τότε μπορεί να αποτελεί δείκτη κατάθλιψης, ακόμα και αν το άτομο δεν αισθάνεται θλίψη ή κακή διάθεση. Πέρα από την κατάθλιψη, η ανηδονία μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα και άλλων διαταραχών όπως η σχιζοφρένεια, το άγχος και η νόσος Πάρκινσον.
Αποκτήστε τους τέλειους γλουτούς και εντυπωσιάστε !
«Σε εις βάθος συνεντεύξεις που πραγματοποιήσαμε με συναδέλφους μου σε νέους ανθρώπους σχετικά με την κατάθλιψη, η ανηδονία περιγράφηκε από πολλούς όχι μόνο ως απώλεια χαράς, αλλά και ως μειωμένο κίνητρο για να κάνουν πράγματα. Για ορισμένους, αυτή η έλλειψη κινήτρου περιοριζόταν σε συγκεκριμένα πράγματα, όπως το να πάνε στο σχολείο ή να δουν φίλους, ωστόσο για άλλους ήταν πιο σοβαρή και ένιωθαν ότι δεν ήθελαν να κάνουν τίποτα απολύτως – ούτε καν να ζήσουν» προσθέτει. Παρά το αρνητικό της αντίκτυπο, η ανηδονία σπάνια θα αποτελέσει τον κύριο στόχο της αντικαταθλιπτικής θεραπείας.
Το λάθος στις θεραπευτικές προσεγγίσεις
Σύμφωνα με την καθηγήτρια, η ψυχοθεραπεία ή η αντικαταθλιπτική φαρμακευτική αγωγή που συστήνεται αρχικά στα άτομα με κατάθλιψη -αναλόγως της σοβαρότητας- δεν φέρει αποτελέσματα για πάνω από τις μισές περιπτώσεις, ενώ το 30% σχεδόν των ατόμων δεν θα δει βελτίωση ακόμα και μετά την αλλαγή του αρχικού θεραπευτικού πλάνου.
Σύμφωνα με μια υπόθεση, η αποτυχία προσεγγίσεων όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία ή τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα που στοχεύουν επί το πλείστον στη σεροτονίνη οφείλεται στο ότι δεν εστιάζουν επαρκώς στην αντιμετώπιση της ανηδονίας, για την οποία ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι αποτελεί προγνωστικό δείκτη υποτροπιάζουσας καταθλιπτικής διαταραχής, καθώς και ότι κάποια αντικαταθλιπτικά φάρμακα μπορεί και να την επιδεινώνουν. Αντιθέτως, επικεντρώνονται στη θεραπεία της καταθλιπτικής διάθεσης και την αποκατάσταση των εγκεφαλικών διαδικασιών που εμπλέκονται στη διάθεση.
Εντούτοις, καθώς η ανηδονία είναι η μειωμένη χαρά, θεραπείες όπως η συμπεριφορική κινητοποίηση (Behavioral Activation) θα μπορούσαν να είναι πιο αποτελεσματικές, καθώς βάζουν το άτομο σε μια διαδικασία εκτέλεσης απλών, πρακτικών βημάτων προς την επαναφορά του αισθήματος της απόλαυσης. Και εδώ, διευκρινίζει η καθηγήτρια, τα αποτελέσματα δεν είναι εγγυημένα: κάποιες μελέτες διαπιστώνουν ότι η συμπεριφορική κινητοποίηση δεν είναι καλύτερη από τις συνήθεις θεραπείες στη διαχείριση της ανηδονίας, αφού το σύμπτωμα από τη φύση του εξαφανίζει κάθε κίνητρο και καθιστά δύσκολη τη συμμόρφωση στο ψυχοθεραπευτικό πλάνο.
Τέλος, η ανηδονία συνδέεται και με δυσλειτουργικούς μηχανισμούς στα κέντρα ανταμοιβής του εγκεφάλου, ένα σύστημα πολύπλοκο «που περιλαμβάνει διάφορες υπολειτουργίες όπως η προσμονή, τα κίνητρα, η ευχαρίστηση και η εκμάθηση της ανταμοιβής» σύμφωνα με τη Δρ McCabe, συνεπώς χρειάζονται επιπλέον έρευνες για να ρίξουν φως και να αναπτυχθούν κατάλληλες θεραπείες.
Διαθέσιμες και εν εξελίξει θεραπείες
Παρά τις δυσκολίες που θέτει η πολυπλοκότητα της ανηδονίας, υπάρχουν θεραπείες που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αντιμετώπισή της. Πέρα από στοχευμένες στην ανηδονία ψυχοθεραπείες, πρόσφατη πιλοτική μελέτη έδειξε ότι μια νέα προσέγγιση, η επαυξημένη θεραπεία της κατάθλιψης (Augmented Depression Therapy – ADepT) που εστιάζει ακριβώς στην έλλειψη ευχαρίστησης και ζητά από τα άτομα να επικεντρωθούν στα θετικά αλλά και αρνητικά συναισθήματα (positive – negative valence), κατέγραψε θετικά αποτελέσματα. Ενδεχομένως να ωφελούσε μια αγωγή με αντικαταθλιπτικά φάρμακα που στοχεύουν στην αύξηση της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο.
«Και ενώ μπορεί να δυσκολεύεστε στην εύρεση κινήτρων αν βιώνετε ανηδονία, προσπαθώντας να βρείτε χρόνο για διασκεδαστικές, ευχάριστες δραστηριότητες ή εμπειρίες, όπως ένα χόμπι που αγαπούσατε κάποτε – ή ακόμη και ένα νέο χόμπι – πιθανώς να περιορίσετε την ένταση του συμπτώματος» καταλήγει η ειδικός.
