Από το ημερολόγιο μου!
Και πάλι στη Σιάτιστα!!
Πρώτη μέρα του Φθινοπώρου και παρέα με τον Κώστα Ντιό τρέξαμε να το υποδεχτούμε. Όχι, όχι δεν πήραμε σβάρνα τα βουνά, δεν πήγαμε σε τόπους της οξιάς, της καστανιάς και της βελανιδιάς, αλλά στη Σιάτιστα. Είχαμε κάποιες ιδέες και θέλαμε να τις μετουσιώσουμε σε εικόνες και ήχους. Ξεκινήσαμε από το στενό όπου βρίσκεται το αρχοντικό Χατζημιχαήλ-Κανατσούλη. Αυτή η βαριά μακεδονική αρματωσιά κλείνει μέσα της ένας κόσμο χρωματιστό, παραμυθένιο. Υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ του Κώστα και το τζάκι του χειμωνιάτικου όντα στο μετζοπάτωμα αλλά δεν τα λέμε και όλα!
Κατηφορίσαμε για την Αγία Παρασκευή στη Γεράνεια. Σ’ όλη τη διαδρομή δεν υπήρξε άνθρωπός που να μην χαιρετήσει τον Κώστα. Άλλοι βγαίνανε από τα μαγαζιά, άλλοι από τ’ αυτοκίνητα. Κώστα άκουγες από δω, Κώστα άκουγες από κει. ΄΄Πήγες στη Κοζάνη και μας ξέχασες΄΄. Έξω από την Αγία Παρασκευή ήρθε και μας χαιρέτησε η φίλη Άννα Ντέρου.
Ο ναός της Αγίας Παρασκευής που χτίστηκε το 1677, είναι διακοσμημένος με θαυμάσιες τοιχογραφίες. Οι δεσποτικές εικόνες θαμπώνουν με την άφθαστη κρητική μεταβυζαντινή τέχνη του Θεόδωρου Πουλάκη. Ο Κώστας από μικρό παιδί έρχονταν εδώ να θαυμάσει και να μελετήσει τα υπέροχα έργα. Απαρατήρητο βέβαια δεν πέρασε και το πανύψηλο εξάγωνο κωδωνόστασι. Πενταλοφίτικα χέρια το έχτισαν στα 1862 και σμίλεψαν τα λιοντάρια – φύλακες στην πελεκητή είσοδο.
-Αργύρη, πάμε να δούμε την Πλατυτέρα στον Άγιο Χριστόφορο, μου λέει ο Κώστας.
Ο Παναγιώτης, υπεύθυνος του ναού βρέθηκε στο άψε -σβήσε. Ο ναός και ο περιβάλλοντας χώρος του με ξετρέλαναν. Κάθε γωνιά του κι ένα κάδρο απίστευτης ομορφιάς. Ο ναός χτίστηκε στα 1801. Η Πλατυτέρα κατελάμβανε όλη την κόχγη, ολόσωμη επιβλητική.
Κάναμε τις λήψεις μας και βγήκαμε στο χαγιάτι. Η λαϊκή αρχιτεκτονική του ναού και ο γύρω χώρος, νικούν και τον πιο μεγαλοπρεπή ναό! Η ομορφιά, η ηρεμία, μας πήραν ταξίδι και ξεχαστήκαμε με τις κουβέντες μας για την τέχνη και την μικρή ιστορία της Πλατυτέρας (και οι δύο είμαστε αθεράπευτα θαυμαστές της Θεοτοκοπούλειας τέχνης!!!). Κάποια στιγμή αποφασίσαμε να φύγουμε και να βρεθούμε στο σπίτι της Τόνιας Τσιπου-Μαντζιαρη. Μας υποδέχτηκε εγκάρδια και μας φιλοξένησε σ΄ έναν υπέροχο χώρο, διακοσμημένο με πολύ γούστο και αφαιρετικότητα! Όμως το τεράστιο έργο του Κώστα Ντιό ήταν η αποθέωση!!!!Μούλουξα όπως λέμε οι κοζανίτες. Η τέχνη του μεγάλου καλλιτέχνη με πήρε στο κάδρο της. Συρρικνώθηκα και διέσχισα τις τεράστιες παπαρούνες, παρατηρώντας με έκσταση το μέγεθος και το λίκνισμα της κάθε μιας, την κατακόκκινη πρωϊνή δροσιά τους, το ανοιξιάτικο φως που παίζει με τις τις αποχρώσεις του κόκκινου κι αυτό το γαλάζιο τ’ ουρανού που ηρεμεί το κόκκινο και τονίζει το πράσινο. Κώστα να σαι καλά!!!!!
Η συγκίνηση δεν λέει να μ’ αφήσει. Στο σπίτι του Κώστα Ντιό πρωτοξάδελφος του Κώστα, είδα, την φιλοξενία να έχει πρόσωπο! Η κυρία Ελένη , η κόρη της, ο Γιάννης άλλα και ο Κώστας, μόνο με το καλωσόρισμα έσπασαν κάθε κωδικό. Κρασί και τηγανιά για διατριβή. Ο μπάτζιος; να τρως και να λες: ΄΄Χίλιες ευχές σ’ αυτόν που τον ανακάλυψε κι άλλες τόσες στη νοικοκυρά που τον έφτιαξε΄΄. Όταν ρε παιδιά ο Κώστας άρχισε να τραγουδά ΄΄Όταν ήμουν παλικάρι΄΄ σταμάτησαν ακόμα και τα πουλιά για να τον ακούσουν!!
Μια πόρτα το εργαστήρι του Νίκου Τσιάρτα. Σπουδαίος ξυλογλύπτης! Μας περίμενε! ΄΄Τα νάρθτι’’ μας είπε. Η τέχνη του μας καταγοήτευσε! Είναι αξεπέραστος! Ξετύλιξε μια τεράστια ροζέτα (ομφαλός) οροφής και μας ξεμυάλισε! Εριξε κόκκινο κρασί στα ποτήρια και πιάσαμε κουβέντα για το ξύλο, την τέχνη του Νίκου και την παράδοση της Σιάτιστας.
Αποχαιρετήσαμε τον Νίκο και πήραμε τον δρόμο του γυρισμού, δεν θυμάμαι τι ώρα ήταν. Εξάλλου τι σημασία έχει ο χρόνος!Μεγάλη έκπληξη υπήρξε και το αρχοντικό του Θεόδωρου Τζουρά όταν το αντίκρισα ξαφνικά! Η κτητορική του επιγραφή μας πληροφορεί ό,τι το χτίσιμο του τελειώσε στις 3 Οκτώβριου του 1758.
Όμως ρε παιδιά, μια πόρτα είναι και το Τσιαρούσινο, να μην πούμε ένα γεια στον φίλο μας Μάρκο Ζαγκοντίνο; Μας καλωσόρισε κοντά στην φορτωμένη ροδιά. Παϊδάκια και λουκάνικα πρόβεια παρακαλώ και πως να αντισταθείς ακόμα και χορτάτος νασαι! Παρέα μας και μια καινούργια γνωριμία, ο πολύ ευδιάθετος Δημήτρης Γουτσιάρης.
Έτσι αγαπητό μου ημερολόγιο έκλεισε άλλη μια μέρα στη Σιάτιστα, παρέα με την τέχνη και υπέροχους ανθρώπους που γνώρισα εξαιτίας του Κώστα Ντιό. Κώστα σ’ ευχαριστώ μ’ όλη μου την καρδιά!!
Εικοσιδύο του Σεπτέμβρη Σωτήριον έτος 2018.
Αργύρης Θ. Παφίλης.
Η συγκίνηση δεν λέει να μ’ αφήσει. Στο σπίτι του Κώστα Ντιό πρωτοξάδελφος του Κώστα, είδα, την φιλοξενία να έχει πρόσωπο! Η κυρία Ελένη , η κόρη της, ο Γιάννης άλλα και ο Κώστας, μόνο με το καλωσόρισμα έσπασαν κάθε κωδικό.
Μια πόρτα το εργαστήρι του Νίκου Τσιάρτα. Σπουδαίος ξυλογλύπτης! Μας περίμενε! ΄΄Τα νάρθτι’’ μας είπε.
